15

Onze-Lieve-Vrouwekerk

De Onze-Lieve-Vrouwekerk van de Abdij van Vlierbeek, gelegen in Kessel-Lo nabij Leuven, België, heeft een rijke en veelzijdige geschiedenis die begint in 1125. De abdij werd gesticht door Benedictijnen uit Affligem, na een schenking van Godfried met de Baard, de hertog van Lotharingen. In 1163 werd de priorij verheven tot abdij en de monniken speelden een cruciale rol in de ontwikkeling van de omliggende gronden.

De oorspronkelijke abdijkerk, voltooid in 1170, werd gebouwd in romaanse stijl. Tijdens de godsdienstoorlogen van de 16e eeuw, specifiek in 1572, werd de abdij verwoest door troepen van de Prins van Oranje. De monniken moesten tijdelijk uitwijken naar hun refugiehuis in Leuven. De wederopbouw begon in 1642 en duurde tot circa 1730, waarbij veel van de oude ruïnes in de nieuwe structuur werden opgenomen. Een tweede grote bouwfase vond plaats van 1776 tot 1796, onder leiding van de beroemde architect Laurent-Benoît Dewez, die een neoclassicistisch ontwerp introduceerde.

Tijdens de Franse Revolutie werd de abdij in 1796 opgeheven en de monniken werden verdreven. De gebouwen en inboedel werden verkocht. In 1801 keerden enkele monniken terug, maar de abdij herstelde nooit volledig. In 1838 stierf de laatste monnik van Vlierbeek. Na de oprichting van de gemeente Kessel-Lo in 1828, werd de abdijkerk de parochiekerk voor de hele gemeente. Later, in 1877 en 1900, splitsten de parochies Blauwput en Boven-Lo zich af, waarna de abdijkerk alleen nog diende voor de parochie Vlierbeek.

De abdij van Vlierbeek bleef landelijk tot aan de Tweede Wereldoorlog, waarna de omgeving snel verstedelijkte. In de jaren 1970 kocht de provincie Brabant de omliggende landerijen om verkaveling te voorkomen, en deze gebieden werden ontwikkeld tot het provinciedomein Kessel-Lo. De abdij herbergt al meer dan 60 jaar de Chiro Vlierbeek.

De neoclassicistische abdijkerk, ontworpen door Dewez, werd gebouwd tussen 1776 en 1783. Het gebouw is 62 meter lang, 35 meter breed en het koor is 24 meter hoog. Het interieur is helder en minder sober dan de buitenkant, met een achthoekige koepel en diverse geometrische vormen in de openingen. Bijzonder is het centrale deel van de kerk, dat achthoekig is en wordt bekroond door een koepel. De openingen in de muren hebben verschillende geometrische vormen zoals halve cirkels en trapezia, wat bijdraagt aan het unieke karakter van de ruimte.

Het interieur herbergt ook een aantal waardevolle kunstwerken. Het hoofdaltaar, vervaardigd in marmer, en de diverse zijaltaren zijn rijkelijk versierd. De preekstoel en biechtstoelen zijn prachtige voorbeelden van 18e-eeuwse houtkunst, gedetailleerd gesneden en verfraaid met religieuze motieven. De kerk bezit ook enkele schilderijen die de geschiedenis van de abdij en de heiligen afbeelden.

Het gastenhuis, later de pastorij, en de ringmuur dateren deels uit de 17e eeuw. De kerk werd in 2001 binnen en buiten gerestaureerd en dient nu als parochiekerk van Vlierbeek. In 2025 viert de abdij haar 900-jarig bestaan, een getuigenis van haar lange en bewogen geschiedenis. De abdij en haar kerk blijven belangrijke monumenten, die zowel historisch als architecturaal van grote waarde zijn voor de regio.

Ligging: